زمان تقریبی مطالعه: 3 دقیقه
 

اصحاب شمال در قیامت (قرآن)





اصحاب شمال در صحنه قيامت هيچ هواداري ندارند تا سبب نجاتشان شود ؛ زيرا عقيده و عمل آنان چنان بود كه در آخرت شفاعت هيچ شفاعت كننده‌ای به حالشان سودي ندارد. آنان در دنيا از دین و آیات الهی چنان رويگردان بودند كه خران رمنده از شير گريزان‌اند.


۱ - محروميت از داشتن دوستى مهربان



اصحاب شِمال در قيامت از داشتن دوستى مهربان محروم‌اند:
• «وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتَابِيهْ؛ اما کسى که نامه اعمالش را به دست چپش بدهند مى‌گويد: «اى کاش هرگز نامه اعمالم را به من نمى‌دادند».

۱.۱ - دیدگاه المیزان


صاحبان این سخن طایفه دوم‌اند؛ یعنى اشقیاى مجرم که نامه اعمالشان را به دست چپشان مى‌دهند، و معناى اینکه چرا نامه اعمال مجرمین را به دست چپشان مى‌دهند، در سوره اسراء گذشت، این طایفه در قیامت آرزو مى‌کنند که اى کاش نامه اعمال خود را نمى‌دیدند، و نمى‌فهمیدند حسابشان چیست، و این آرزویشان از این جهت است که مى‌بینند چه عذاب الیمى برایشان آماده شده.
• «فَلَيْسَ لَهُ الْيَوْمَ هَاهُنَا حَمِيمٌ؛ از‌اين‌رو امروز هم در اين‌جا يار مهربانى ندارد».

۲ - چرك و خون غذاى اصحاب شمال



غذاى اصحاب شمال در قيامت، چرك و خون جهنمیان است:
• «وَأَمَّا مَنْ أُوتِيَ كِتَابَهُ بِشِمَالِهِ فَيَقُولُ يَا لَيْتَنِي لَمْ أُوتَ كِتَابِيهْ؛ اما کسى که نامه اعمالش را به دست چپش بدهند مى‌گويد: «اى کاش هرگز نامه اعمالم را به من نمى‌دادند».
• «فَلَيْسَ لَهُ الْيَوْمَ هَاهُنَا حَمِيمٌ؛ از‌اين‌رو امروز هم در اين‌جا يار مهربانى ندارد».

۲.۱ - بیان آیه


کلمه (حمیم) به معناى دوست است، و آیه شریفه به خاطر حرف (فاء) که در آغاز آن آمده نتیجه‌گیرى از جمله (انه کان لا یومن ...) است؛ و حاصل کلام این است که او از آنجا که به خدا ایمان نمى‌آورد در نتیجه امروز در عرصه، دوستی که سودش ببخشد؛ یعنى شفیعى که برایش شفاعت کند ندارد؛ چون آمرزش ندارد، در نتیجه شفاعتى هم نخواهد داشت.
• «وَلَا طَعَامٌ إِلَّا مِنْ غِسْلِينٍ؛ و نه طعامى، جز از چرک و خون»!

۲.۲ - مراد از «غِسْلِينٍ»


کلمه (غسلین) به معناى چرکاب است ، و گویا مراد از آن چرک و کثافاتى است که از تن اهل دوزخ مى‌ریزد، و آیه شریفه عطف است به کلمه (حمیم) در آیه قبلى، و نتیجه‌گیرى از جمله (و لا یحض ...) است، و حاصل معنایش این است که او از آنجا که کسى را به اطعام مسکینان تشویق نمى‌کرد، امروز طعامى به جز غسلین اهل دوزخ ندارد.

۲.۳ - دیدگاه تفسیر نمونه


قابل توجه اینکه (جزا) و (عمل) آنها کاملا با هم متناسبند، به خاطر قطع پیوند با خالق، در آنجا دوست گرم و صمیمى ندارند، و به خاطر ترک اطعام مستمندان، غذایى جز چرک و خون از گلوى آنها پایین نمى‌رود؛ چراکه آنها سال‌ها لذیذترین طعام‌ها را مى‌خوردند؛ در حالى که بى‌نوایان جز خوندل طعامى نداشتند.

۳ - پانویس


 
۱. حاقه/سوره۶۹، آیه۲۵.    
۲. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶۶۷، ترجمه موسوی همدانی.    
۳. حاقه/سوره۶۹، آیه۳۵.    
۴. حاقه/سوره۶۹، آیه۲۵.    
۵. حاقه/سوره۶۹، آیه۳۵.    
۶. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶۶۹، ترجمه موسوی همدانی.    
۷. حاقه/سوره۶۹، آیه۳۶.    
۸. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶۶۹، ترجمه موسوی همدانی.    
۹. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۴۷۱.    


۴ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۲۵، برگرفته از مقاله «اصحاب شمال در قیامت».    


رده‌های این صفحه : اصحاب شمال | قیامت | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.